Draaiorgels zijn gemaakt van hout, leer en lijm. Allen natuurlijke materialen die reageren op temperatuur, vochtigheid en de manier waarop ze behandeld worden. Dit vraag aandacht en kennis van zaken van de eigenaar. Ieder orgel heeft pijpen, ook wel ’toetsen’ genoemd. Veel toetsen betekent altijd een groot orgel. Dan zijn er de registers: de lage tonen, het middenregister, de hoge tonen en de bijzondere registers. Bij sommige orgels zijn alle twaalf tonen van de toonladder in ieder register terug te vinden. Andere orgels staan in een zekere toonsoort en dan ontbreken in iedere toonladder bepaalde tonen.
Tegenwoordig wordt er bij veel orgels gebruik gemaakt van een SD-kaart, die hebben de kartonnen zigzagboeken vervangen. De zigzagboeken waren boeken van stevig karton waarin geponst werd. Voor de productie daarvan was vakmanschap en kennis van muziek een vereiste. Niet zelden werd daar dan ook een specialist voor ingehuurd.
Behalve de muziek wordt er nog meer aangestuurd bij een draaiorgel. Wat er ook moderniseert, de trom en de bewegende poppen zullen altijd hun kunstjes blijven vertonen. Dat maakt dat het niet alleen leuk is om naar een straatorgel te luisteren, maar ook om het van alle kanten goed bekijken. In alle soorten en maten zijn ze te vinden, de straatorgels. Van kleine buikorgeltjes tot grote joekels. Bij de Draaiorgeldag Leiden vindt je ze allemaal.
